1.สืบค้นจากหนังสือหรือในระบบเครือข่ายอินเตอร์เน็ต
เรื่อง นิยาม ความหมาย : ทฤษฎี ทฤษฎีหลักสูตร ทฤษฎีการพัฒนาหลักสูตร
ทฤษฎี คือ กลุ่มความสัมพันธ์ของแนวคิดคำนิยาม
และองค์ประกอบต่าง ๆ ที่ใช้อธิบายลักษณะของปรากฏการณ์หนึ่ง
และชี้ให้เห็นถึงความสัมพันธ์ระหว่างตัวแปรต่าง ๆ
โดยมีจุดมุ่งหมายที่จะอธิบายหรือคาดเดาปรากฏการณ์นั้น
จากคำจำกัดความข้างต้น สามารถแยกแยะความหมายของทฤษฎีได้ 3 ประเด็น คือ
ทฤษฎี คือ
กลุ่มของข้อความที่มีความเกี่ยวข้องกับการทำงานของสิ่งต่าง ๆ
ทฤษฎีช่วยสร้างความสัมพันธ์ระหว่างกลุ่มตัวแปรต่าง ๆ และเมื่อได้ปฏิบัติตามทฤษฎีแล้ว จะแสดงให้เห็นถึงลักษณะของปรากฏการณ์หนึ่ง
ทฤษฎีอธิบายปรากฏการณ์ต่างๆ โดยเจาะจงไปว่าตัวแปรใดสัมพันธ์กับตัวแปรใด และมีความสัมพันธ์กันอย่างไร
ทฤษฎีช่วยสร้างความสัมพันธ์ระหว่างกลุ่มตัวแปรต่าง ๆ และเมื่อได้ปฏิบัติตามทฤษฎีแล้ว จะแสดงให้เห็นถึงลักษณะของปรากฏการณ์หนึ่ง
ทฤษฎีอธิบายปรากฏการณ์ต่างๆ โดยเจาะจงไปว่าตัวแปรใดสัมพันธ์กับตัวแปรใด และมีความสัมพันธ์กันอย่างไร
- คำอธิบายในทฤษฎีจะสะท้อนให้เห็นแนวคิด
ซึ่งทฤษฎีแต่ละทฤษฎีจะมีความแตกต่างกันไป
เนื่องจากคำอธิบายนั้นตั้งอยู่บนหลักปรัชญาที่ต่างกัน
ดังนั้นจึงมีการแบ่งประเภทของทฤษฎีตามรูปคำอธิบายของหลักปรัชญาต่างๆ
-ทฤษฎีทางนิเทศศาสตร์ จะมุ่งอธิบายถึงพฤติกรรมการสื่อสารของมนุษย์ทุกรูปแบบ ซึ่งแต่ละทฤษฎีจะอธิบายถึงพฤติกรรมการสื่อสารของมนุษย์ในลักษณะใดนั้น ขึ้นอยู่กับความเชื่อหรือหลักปรัชญาของผู้สร้างทฤษฎีว่า ตัวแปรอะไรที่สามารถนำมาอธิบายพฤติกรรมนั้นได้
-ทฤษฎีทางนิเทศศาสตร์ จะมุ่งอธิบายถึงพฤติกรรมการสื่อสารของมนุษย์ทุกรูปแบบ ซึ่งแต่ละทฤษฎีจะอธิบายถึงพฤติกรรมการสื่อสารของมนุษย์ในลักษณะใดนั้น ขึ้นอยู่กับความเชื่อหรือหลักปรัชญาของผู้สร้างทฤษฎีว่า ตัวแปรอะไรที่สามารถนำมาอธิบายพฤติกรรมนั้นได้
องค์ประกอบของทฤษฎี
1. แนวความคิด (Concept)
2. ข้อเสนอหรือข้อสมมติฐาน (Proposition or Hypothesis)
3. เหตุการณ์ (Contingency) ที่มีกระบวนการพิสูจน์จากข้อเสนอหรือข้อสมมติฐาน
2. ข้อเสนอหรือข้อสมมติฐาน (Proposition or Hypothesis)
3. เหตุการณ์ (Contingency) ที่มีกระบวนการพิสูจน์จากข้อเสนอหรือข้อสมมติฐาน
หน้าที่ของทฤษฎี
1. จัดและสรุปข้อเท็จจริงต่าง ๆ
2. เน้นความสำคัญของตัวแปร
3. ขยายความหรือตีความเหตุการณ์
4. ช่วยในการสังเกตเหตุการณ์ต่าง ๆ ว่าเกิดอะไรขึ้นและเกิดขึ้นได้อย่างไร
5. ทำนาย หรือคาดเดาเกี่ยวกับผลลัพธ์ของ เหตุการณ์ต่าง ๆ
6. ถ่ายทอดความรู้
7. ให้คุณค่าแก่การศึกษา ก่อให้เกิดการวิจัย โดยสามารถระบุตัวแปรที่เกี่ยวข้องได้ และนำไปสู่การพัฒนาทฤษฎีใหม่
8. กำหนดปทัสถานหรือคุณสมบัติของพฤติกรรม
2. เน้นความสำคัญของตัวแปร
3. ขยายความหรือตีความเหตุการณ์
4. ช่วยในการสังเกตเหตุการณ์ต่าง ๆ ว่าเกิดอะไรขึ้นและเกิดขึ้นได้อย่างไร
5. ทำนาย หรือคาดเดาเกี่ยวกับผลลัพธ์ของ เหตุการณ์ต่าง ๆ
6. ถ่ายทอดความรู้
7. ให้คุณค่าแก่การศึกษา ก่อให้เกิดการวิจัย โดยสามารถระบุตัวแปรที่เกี่ยวข้องได้ และนำไปสู่การพัฒนาทฤษฎีใหม่
8. กำหนดปทัสถานหรือคุณสมบัติของพฤติกรรม
ทฤษฎีหลักสูตร การศึกษา
“ทฤษฎีหลักสูตร” มีความจำเป็นที่จะต้องทำความเข้าใจในความหมายของคำว่า “ทฤษฎี”
เป็นพื้นฐาน จากนั้นจึงทำความเข้าใจในความหมายของคำว่า “ทฤษฎีหลักสูตร”
ความหมายของทฤษฎี คำว่าทฤษฎี (Theory) มาจากภาษากรีกว่า theoria มีความหมายว่า การตื่นตัวของจิตใจ
ทฤษฎีเป็นลักษณะของการมองความจริงอันบริสุทธิ์ ทฤษฎีอธิบายตามความเป็นจริง
โดยช่วยคนเรามีความตระหนักในสรรพสิ่งและความสัมพันธ์ของสิ่งต่าง
คำว่า “ทฤษฎี”
มีความหมายอีกนัยหนึ่งคือ หมายถึง ความสัมพันธ์ของข้อเท็จจริงต่างๆ
กฎหรือสมมุติฐานที่แสดงความสัมพันธ์ในเชิงระบบ
และแสดงออกมาในภาพพรวมหรือลักษณะของความมีตัวตนอย่างใดอย่างหนึ่ง
การพัฒนาหลักสูตร วิชัย วงษ์ใหญ่ (2525 : 10) กล่าวว่า การพัฒนาหลักสูตร คือ
การพยายามวางโครงการที่จะช่วยให้นักเรียนได้เรียนรู้ตามจุดมุ่งหมายที่กำหนดไว้
หรือการพัฒนาหลักสูตรและการสอนคือระบบโครงสร้างของการจัดโปรแกรมการสอน
การกำหนดจุดมุ่งหมาย เนื้อหาสาระ การปรับปรุงตำรา แบบเรียน คู่มือครู และสื่อการเรียนต่างๆ
การวัดและการประเมินผลการใช้หลักสูตร
การปรับปรุงแก้ไขและการให้การอบรมครูผู้ใช้หลักสูตรให้เป็นไปตามวัตถุประสงค์ของการพัฒนาหลักสูตรและการสอน
รวมทั้งการบริหารและบริการหลักสูตร หลักการพัฒนาหลักสูตร
ทาบา (Taba
1962 : 454) กล่าวว่า การพัฒนาหลักสูตร หมายถึง
การเปลี่ยนแปลงและปรับปรุงหลักสูตรอันเดิมให้ได้ผลดียิ่งขึ้นในด้านการวางจุดมุ่งหมาย
การจัดเนื้อหาการเรียนการสอน การวัดและประเมินผล
เพื่อบรรลุจุดมุ่งหมายใหม่ที่วางไว้
กล่าวโดยสรุป การพัฒนาหลักสูตร
หมายถึง กระบวนการสร้างและทดสอบคุณภาพของหลักสูตรที่นำวิธีการเชิงระบบมาประยุกต์ใช้
โดยเฉพาะการนำการนำกระบวนการวิจัยและพัฒนามาใช้ในการสร้างและทดสอบคุณภาพหลักสูตรที่พัฒนาขึ้น
2. ศึกษาทำความเข้าใจเพิ่มเติมจาก
สุเทพ อ่วมเจริญ การพัฒนาหลักสูตร : ทฤษฎีและการปฏิบัติ "การพัฒนาหลักสูตร
: ทฤษฎีหลักสูตร"
“การพัฒนาหลักสูตร”
คือ ชุดของรายวิชา
และเนื้อหาที่ใช้ในการสอนระดับอุดมศึกษาโดยเฉพาะสถาบันที่ทำหน้าที่ผลิตครู
โดยที่วิชาการพัฒนาหลักสูตร มีเนื้อหาสาระความรู้ที่หลากหลายซับซ้อน
สอดคล้องกับนิยามคำว่า “หลักสูตร” ที่ว่า หลักสูตร คือ
กิจกรรมต่างๆที่จัดขึ้นทั้งภายในและภายนอกโรงเรียน
เพื่อให้ผู้เรียนบรรลุจุดมุ่งหมายที่ได้กำหนดไว้ก่อนล่วงหน้า (Tyler. 1949;
Smith 1996) หลักสูตร คือ แผน ที่จะทำให้ผู้เรียนเกิดการเรียนรู้ (Taba
1962) หลักสูตรเป็นกระบวนการการปฏิบัติเพื่อการเรียนรู้ของมนุษย์ (Grundy.
1989) นิยามต่างๆเหล่านี้ ยังคงสอดคล้องกับความหมายเดิมของคำว่า “currere”
ซึ่งเป็นรากศัพท์ในภาษาละตินของคำว่าหลักสูตร ซึ่งหมายถึง “ลู่วิ่ง”
ที่ผู้เรียนจะต้องออกวิ่งไปให้ถึงจุดหมายอย่างใดอย่างหนึ่งที่ได้กำหนดไว้
แนวคิดเกี่ยวกับหน้าที่ของทฤษฎีหลักสูตร
ทฤษฎีหลักสูตรมีหน้าที่
ดังนี้
1. บรรยาย (Description)
การบรรยาย เป็นการบอกเล่าเกี่ยวกับ การจัดหมวดหมู่
หรือจัดจำแนกประเภทของความรู้ ที่มีรายละเอียดตามทฤษฎี ซึ่งมีการปรับแต่งโครงสร้าง
ด้วยการแปลความหมายของแต่ละคน ที่มีความซับซ้อนของกิจกรรมที่สามารถปรับได้
โดยสรุปเป็นการจัดการ และสรุปความรู้
2. ทำนาย (Prediction)
การทำนาย
ทฤษฎีสามารถทำนายเหตุการณ์ ทั้งที่เหตุการณ์นั้นยังไม่เกิด ทั้งนี้อาศัยพื้นฐาน
หลักการอธิบายเชื่อมโยงเกี่ยวข้องกัน
บางครั้งการทำนายเป็นการทำหน้าที่ของทฤษฎีที่อยู่เหนือความคาดหมาย
3. อธิบาย (Explanation)
การอธิบาย คำว่า “ทำไม” ไม่เพียงแต่ความสัมพันธ์ระหว่างปรากฏการณ์ แต่ไม่ได้ให้ข้อเสนอแนะ
ทั้งสิ่งที่ชัดแจ้ง หรือสิ่งที่แฝงอยู่ ที่เป็นเหตุผลในสัมพันธภาพนั้น
4.
แนะแนว (Guidanc)
ทฤษฎี ทำหน้าที่เช่นเดียวกันกับการแนะแนว ทฤษฎีช่วยนักวิจัยเลือกข้อมูล
เพื่อการวิเคราะห์และสร้างข้อสรุปจากข้อมูล ทฤษฎีจึงส่งเสริมการค้นคว้าต่อเนื่อง
ทฤษฎีหลักสูตรการศึกษา “ทฤษฎีหลักสูตร”
มีความจำเป็นที่จะต้องทำความเข้าใจในความหมายของคำว่า “ทฤษฎี” เป็นพื้นฐาน
จากนั้นจึงทำความเข้าใจในความหมายของคำว่า “ทฤษฎีหลักสูตร”
ความหมายของทฤษฎีคำว่าทฤษฎี (Theory) มาจากภาษากรีกว่า theoria มีความหมายว่า การตื่นตัวของจิตใจ
ทฤษฎีเป็นลักษณะของการมองความจริงอันบริสุทธิ์ ทฤษฎีอธิบายตามความเป็นจริง
โดยช่วยคนเรามีความตระหนักในสรรพสิ่งและความสัมพันธ์ของสิ่งต่าง
คำว่า “ทฤษฎี”
มีความหมายอีกนัยหนึ่งคือ หมายถึง ความสัมพันธ์ของข้อเท็จจริงต่างๆ
กฎหรือสมมุติฐานที่แสดงความสัมพันธ์ในเชิงระบบ
และแสดงออกมาในภาพพรวมหรือลักษณะของความมีตัวตนอย่างใดอย่างหนึ่ง
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น